Lịch sử hình thành và phát triển
Trong dòng chảy phát triển liên tục và không ngừng đổi mới của nền giáo dục y khoa Việt Nam, việc đào tạo nhân viên y tế không chỉ dừng lại ở kỹ năng lâm sàng mà còn cần chú trọng đến phẩm chất đạo đức, năng lực giao tiếp, hiểu biết xã hội và khả năng đồng cảm sâu sắc với người bệnh. Với tinh thần ấy, Bộ môn Y Đức – Xã hội học – Chăm sóc giảm nhẹ được chính thức thành lập vào ngày 15/05/2024 theo Nghị quyết số 24/NQ-HĐT của Hội đồng trường Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh, trên cơ sở sáp nhập hai bộ môn tiền nhiệm: Bộ môn Y Đức – Xã hội học (thành lập năm 2009) và Bộ môn Chăm sóc giảm nhẹ (thành lập năm 2018).
Việc sáp nhập không chỉ là một bước đi nhằm tinh gọn tổ chức bộ máy theo chủ trương đổi mới của Nhà trường, mà còn là sự kết hợp mang tính chiến lược, phát huy thế mạnh chuyên môn của hai lĩnh vực có mối liên hệ chặt chẽ trong đào tạo nhân lực y tế thời đại mới. Nếu Y đức và Y học xã hội góp phần rèn luyện thái độ và hành vi nghề nghiệp, giúp người học thấm nhuần tinh thần nhân đạo, trung thực, trách nhiệm và hành xử chuẩn mực trong thực hành y khoa, thì Chăm sóc giảm nhẹ lại là lĩnh vực mang tính liên ngành, giúp người nhân viên y tế hiểu, đồng hành và chăm sóc người bệnh và gia đình ở những giai đoạn khó khăn nhất của cuộc đời, khi đối mặt với bệnh tật, từ lúc chẩn đoán đến khi mất.
Trong suốt quá trình hoạt động trước khi hợp nhất, cả hai bộ môn đã có nhiều đóng góp nổi bật trong giảng dạy và nghiên cứu khoa học. Bộ môn Y Đức – Xã hội học đã xuất bản giáo trình Đạo đức y học phục vụ đào tạo rộng rãi cho sinh viên và học viên sau đại học các khối Y đa khoa, Răng Hàm Mặt, Y học cổ truyền, Y học dự phòng, Cử nhân Điều dưỡng, Y tế công cộng, Kỹ thuật y học… Qua các năm học tính đến trước khi sáp nhập, Bộ môn Y Đức – Xã hội đã tham gia đào tạo học phần Y Đức cho hàng chục ngàn sinh viên đại học và học viên sau đại học, phối hợp hiệu quả với các phòng ban chức năng trong việc tổ chức thi, đánh giá học phần và cải tiến chương trình đào tạo theo hướng hiện đại, lấy người học làm trung tâm.
Về phía Bộ môn Chăm sóc giảm nhẹ, đây là một trong những đơn vị tiên phong trong cả nước xây dựng chương trình đào tạo chính quy về chuyên ngành chăm sóc giảm nhẹ – một lĩnh vực còn tương đối mới mẻ nhưng ngày càng có ý nghĩa quan trọng trong chăm sóc sức khỏe toàn diện. Thực hiện theo khuyến cáo của WHO và với sự cố vấn của PGS Eric Krakauer, chuyên gia hàng đầu thế giới về CSGN, bộ môn cung cấp giảng dạy CSGN theo ba mức độ: 1) CSGN cơ bản cho sinh viên y đa khoa và điều dưỡng; 2) CSGN nâng cao cho học viên sau đại học CKI, CKII và bác sĩ nội trú của nhiều chuyên khoa; 3) đào tạo CSGN chuyên sâu là chương trình bác sĩ chuyên khoa cấp I Chăm sóc giảm nhẹ – chương trình đầu tiên được triển khai tại Việt Nam từ 2019 nhằm cung ứng các chuyên gia CSGN và lực lượng nòng cốt để xây dựng và phát triển chuyên ngành CSGN tại các trường/viện trên khắp Việt Nam. Các hoạt động đào tạo của bộ môn luôn đặt trọng tâm vào việc hỗ trợ người bệnh và gia đình người bệnh đối mặt với các vấn đề về thể chất, tâm lý, xã hội và tâm linh trong những tình huống bệnh lý đe dọa đến tính mạng và các tình trạng bệnh mạn tính kéo dài.
Sứ mệnh và chức năng – nhiệm vụ
Bộ môn Y Đức – Xã hội học – Chăm sóc giảm nhẹ đảm nhiệm sứ mệnh góp phần đào tạo thế hệ nhân viên y tế không chỉ giỏi chuyên môn mà còn chuẩn mực về đạo đức, sâu sắc về nhân văn và thấu hiểu sâu rộng các yếu tố xã hội ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Cụ thể, Bộ môn có các chức năng, nhiệm vụ chính như sau:
Trưởng Bộ môn qua các thời kỳ
Trước khi sáp nhập
Sau khi sáp nhập (05/2024 đến nay)
Vai trò của Bộ môn và Giảng viên Bộ môn trong hoạt động hội nghề nghiệp hiện nay